کیسه صفرا و 4 بیماری مرتبط با آن
کیسه صفرا چیست
کیسه صفرا به انگلیسی Gallbladder یک اندام کوچک گلابی شکل است که در سمت راست بالای شکم درست زیر کبد قرار دارد و بخشی از دستگاه گوارش می باشد که وظیفه اصلی آن ذخیره و آزاد سازی مواد صفراوی می باشد و از طریق مجرایی به نام مجرای صفراوی به سایر قسمت های دستگاه گوارش شما متصل است.
دستگاه صفراوی (که گاهی اوقات سیستم صفراوی یا درخت صفراوی نامیده می شود) یک سیستم لوله مانند است که صفرا را از کبد به روده کوچک می برد.
صفرا مایعی است که توسط کبد تولید شده و به هضم چربی های غذایی که می خورید کمک می کند. صفرا مخلوطی از کلسترول، بیلی روبین و نمک های صفراوی است.
قبل از شروع غذا خوردن، این اندام پر از صفرا است. وقتی شروع به غذا خوردن می کنید، سیگنال هایی برای انقباض و فشار دادن صفرای ذخیره شده از طریق مجاری صفراوی دریافت می کند. صفرا در نهایت راه خود را به بزرگترین مجرای صفراوی شما یعنی مجرای صفراوی مشترک پیدا می کند. صفرا از طریق مجرای صفراوی مشترک به دوازدهه، اولین قسمت روده کوچک شما می گذرد، جایی که با غذایی که منتظر هضم است مخلوط می شود. بعد از خوردن غذا، این اندام خالی است و شبیه یک بادکنک تخلیه شده است و منتظر است دوباره پر شود.
در زیر به بیماری های مرتبط با این اندام می پردازیم:
سنگ کیسه صفرا
این سنگ ها رسوبات سخت شده مایع گوارشی هستند که در زنان و افراد بالای 40 سال شایع تر است و دارای دو نوع سنگ کلسترولی و رنگدانه ای می باشد و عوارضی چون: انسداد مجرای صفراوی مشترک، التهاب کیسه صفرا، انسداد مجرای پانکراس و سرطان کیسه صفرا را در پی دارد.
به گفته کلینیک مایو، این بیماری ممکن است هیچ علائمی ایجاد نکند، اما اگر باعث انسداد شود علائم و نشانه‌های ناشی از آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد ناگهانی و به سرعت در قسمت سمت راست بالای شکم
- درد ناگهانی و به سرعت در مرکز شکم، درست زیر استخوان سینه
- کمردرد بین تیغه های شانه
این دردها ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت به طول انجامد.
به گفته کلینیک سیلوند، درد مداوم، تب و لرز، افزایش ضربان قلب (تپش قلب بالا)، زردی پوست، چشمهای گود رفته و ادرار تیره رنگ از دیگر علائم این بیماری می باشد.
به گفته همان سازمان، کلسترول بالای خون (چربی خون) علت اصلی ایجاد این بیماری می باشد.
به گفته کلینیک مایو، این مشکل می تواند زمینه بیماری های چون: التهاب کیسه صفرا، انسداد مجرای صفراوی مشترک، انسداد مجرای پانکراس، سرطان کیسه صفرا را فراهم کند.
کلینیک مایو برای پیشگیری از ابتلاء به این بیماری راه های زیر را پیشنهاد کرده است:
- داشتن وعده های غذایی منظم
- اگر اضافه وزن دارید به صورا اصولی وزن خود را کاهش دهید
- قرار دادن غذا های سرشار از فیبر در رژیم غذایی
برای تشخیص این بیماری از روش های تصویر برداری پزشکی استفاده می شود و موثر ترین راه درمان انواع عمل های جراجی (جراحی باز یا لاپاراسکوپی) است که بسته به شرایط پزشک متخصص جراحی پیشنهاد می کند.
اگر سنگ ها کوچک باشد ممکن است با مصرف قرص اورسودوکسی کولیک اسید حل شود که این دارو حتما باید توسط متخصص داخلی یا فوق تخصص گوارش تجویز گردد.
این دارو برای همیشه موثر نیست و احتمالاً پس از قطع درمان، سنگ کیسه صفرا دوباره تشکیل می شود و معمولا برای افرادی که قادر به انجام عمل جراحی نیستند استفاده می شود. گاهی اوقات، آنها ممکن است این دارو برای جلوگیری از سنگ در افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند استفاده شود.
التهاب (کوله سیستیت حاد) کیسه صفرا
یکی از عوارض عمده سنگ کیسه صفرا می باشد. بیماران مبتلا به کوله سیستیت معمولاً با درد و حساسیت موضعی، با یا بدون محافظ، در ربع سمت راست فوقانی مراجعه می‌کنند.
عفونت کیسه صفرا
اگر التهاب یا کوله سیستیت حاد درمان نگردد باعث عفونت این اندام می گردد.
بیماران مبتلا به کوله سیستیت معمولاً با درد و حساسیت موضعی، با یا بدون محافظ، در ربع سمت راست فوقانی مراجعه می‌کنند.
پولیپ و سرطان کیسه صفرا
پولیپ ها به گفته کلینیک مایو، زائد های هستند که از این اندام بیرون می زنند و معمولا علائم خاصی ایجاد نمی کنند و فقط ممکن است در تصویر برداری های پزشکی مثل سونوگرافی تشخیص داده شوند. اکثر آن ها خوش خیم هستند و فقط تعداد اندکی ممکن ممکن است سرطانی باشند.
مطالب این سایت فقط در جهت افزایش معلومات شما عزیزان می باشد جهت تشخیص و درمان به متخصص داخلی (فوق تخصص گوارش) یا متخصص جراح عمومی مراجعه فرمایید.
در پایان این متن می تواند نظرات و تجربیات خود را کامنت کنید و اگر این مطلب برایتان مفید بود می توانید آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.