تیروئید و 15 علائم آن
دلیل بیماری تیروئید چیست
تیرودید نام یکی از غدد در بدن است که مانند بقیه غدد یک سری هورمون ترشح می کند و هورمون های مترشحه از آن در بسیاری از سیستم های مختلف بدن شما نقش دارند که کاهش و افزایش این هورمون ها نسبت به سطح طبیعی آن، باعث ایجاد بیماری های مربوط به آن می شود. این غده کوچک در جلوی نای و موقعیت زیر حنجره قرار دارد.
عملکرد غده تیروئید و هورمون ها
این غده متابولیسم شما را با چند هورمون خاص کنترل می کند – T4 (تیروکسین، حاوی چهار اتم یدید) و T3 (تری یدوتیرونین، حاوی سه اتم یدید). این دو هورمون توسط این غده ایجاد می‌شوند و به سلول‌های بدن می‌گویند که چقدر انرژی مصرف کنند.
TSH از غدد هیپوفیز ترشح، به غدد تیروئید رفته و سطح طبیعی هورمون های تیروئیدی را کنترل می کند. یعنی در صورت افزایش یکی از هورمون ها نسبت به سطح طبیعی مقدار آن کاهش تا سطح آن هورمون نیز کاهش یابد و بالعکس.
لازم به ذکر است که این غده برای تولید این هورمون ها به مقدار کافی ید نیاز دارد.
4 نوع بیماری تیروئید
انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد، از جمله پرکاری، کم کاری، التهاب تیروئید و التهاب مزمن خود ایمنی تیروئید (تیروئیدیت هاشیموتو).
تیروئید پر کار چیست
این اختلال زمانی رخ می دهد که بدن بیش از حد این هورمون را تولید کند.
علائم تیروئید پر کار
در این حالت بدن شما خیلی سریع انرژی مصرف می کند که این مصرف سریع انرژی به افزایش سرعت ضربان قلب، احساس خستگی و بی حالی، کاهش وزن و حتی ایجاد مشکلات عصبی در شما می انجامد.
کلینیک مایو علائم زیر را برای این اختلال نام برده است:
- کاهش وزن بدون تلاش ضربان قلب سریع، وضعیتی به نام تاکی کاردی
- ضربان قلب نامنظم که به آن آریتمی نیز می گویند
- تپش قلب
- افزایش گرسنگی
- خشم، اضطراب و تحریک پذیری
- لرزش، معمولاً یک لرزش کوچک در دست ها و انگشتان
- تعریق
- تغییرات در چرخه های قاعدگی
- افزایش حساسیت به گرما
- تغییر در الگوی روده، به خصوص حرکات مکرر روده
- بزرگ شدن غده تیروئید، که گاهی اوقات گواتر نامیده می شود، که ممکن است به صورت تورم در قاعده گردن ظاهر شود
- خستگی. ضعف عضلانی
- بی خوابی
- گرم و مرطوب شدن ونازک شدن پوست
- ظریف و شکننده شدن مو
عوامل ایجاد پرکاری تیروئید
- وراثت و ژنتیک
- داشتن بیماری زمینه ای مانند: کمخونی بدخیم، دیابت نوع 1، نارسایی اولیه آدرنال، لوپوس، روماتیسم، سندرم شوگرن و سندرم ترنر
- مصرف زیاد ید یا مصرف داروهای حاوی ید مانند آمیودارون
- افزایش سن (افراد بالای 60 سال به خصوص زنان)
- سابقه سرطان یا سایر بیماری های تیروئیدی
تغذیه در پر کاری تیروئید
بهتر است از غذا های حاوی ید پرهیز کنید یا مصرف آن را به حداقل برسانید، غذا های حاوی ید شامل: جلبک دریایی (نوری، کلپ، کامبو، واکامه)، غذاهای دریایی (ماهی، صدف ماهی، کنسرو ماهی تن، صدف، میگو)، نمک های خوراکی با برچسب یددار، لبنیات (شیر، پنیر، ماست)، تخم مرغ، جگر گاو، جوجه، شیر خشک تقویت شده برای نوزادان
تیروئید کم کار چیست
این اختلال عکس پرکاری آن است یعنی اگر هورمون ها کم تر از سطح طبیعی تولید شوند.
علائم تیروئید کم کار
کلینیک مایو علائم زیر را برای این بیماری نام برده است:
- خستگی
- حساسیت بیشتر به سرما
- یبوست
- خشک و زمخت شدن پوست
- افزایش وزن
- تورم صورت
- خشن شدن صدا
- نازک و خشک شدن مو
- ضعف، درد وحساسیت عضلات
- سیکل های قاعدگی نامنظم و سنگین تر از حد معمول
- برادی کاردی (کاهش ضربان قلب)
- افسردگی
- مشکلات حافظه
علائم کم کاری تیروئید در نوزادان
همه افراد از جمله نوزادان ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. اکثر نوزادانی که بدون این غده یا با غده ای که به درستی کار نمی کند متولد می شوند، فوراً علائمی ندارند. اما اگر تشخیص داده و درمان نشود، علائم شروع به ظاهر شدن می کنند که این علائم شامل:
- مشکلات تغذیه
- رشد ضعیف
- افزایش وزن ضعیف
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها که به آن یرقان می گویند
- یبوست
- عضلات ضعیف
- پوست خشک
- گریه های شدید
- بزرگ شدن زبان
- فتق ناف (تورم یا برآمدگی نرم در نزدیکی ناف)
بهترین راه برای تشخیص و درمان انجام غربالگری تیروئید در نوزاد است.
عوامل ایجاد کم کاری تیروئید
کلینیک مایو به علل ایجاد این بیماری پرداخته و ما آن ها را در زیر برای شما آورده ایم:
- بیماری های خود ایمنی
- جراحی تیروئید
- پرتو درمانی
- تیروئیدیت
- مصرف بعضی از داروها
- مشکلات مادر زادی
- اختلال هیپوفیز
- بارداری
- کمبود ماده معدنی ید
تغذیه در کم کاری تیروئید
در صورت ابتلاء به این بیماری مطمئنا این سوال ذهن شما را درگیر کرده که برای کم کاری آن چه بخوریم در جواب باید گفت: بهتر است از غذاهای حاوی ید بیشتر استفاده کرد. که در بالا غذا های حاوی ید نام برده شد.
تیروئید در آزمایش
چندین آزمایش خون می تواند سطح این هورمون را در شما اندازه گیری و میزان عملکرد آن را ارزیابی کند که در زیر آورده شده است:
- Total T4 (تیروکسین)
- Free T4 (FT4)
- Total T3 (triiodothyronine)
- Free T3 (Ft3)
- Thyroid-stimulating hormone (TSH)
علائم تیروئید در زنان
به گفته دفتر سلامت زنان ایالات متحده آمریکا، زنان بیش از مردان به این بیماری ها مبتلا می شوند. به گفته همان سازمان هورمون های این غده به کنترل چرخه قاعدگی شما کمک می کند. ترشح بیش از حد نرمال این هورمون یا کم تر از حد نرمال آن می تواند دوره پریودی شما را بسیار سبک، سنگین یا نامنظم کند. این بیماری همچنین می تواند باعث توقف پریودهای شما برای چند ماه یا بیشتر شود، وضعیتی به نام آمنوره. اگر سیستم ایمنی بدن شما باعث بیماری تیروئید شود، غدد دیگر از جمله تخمدان‌ها ممکن است درگیر شوند. این می تواند منجر به یائسگی زودرس شود.
هنگامی که این بیماری بر چرخه قاعدگی تأثیر می گذارد، بر تخمک گذاری نیز تأثیر می گذارد. این می تواند بارداری را برای شما سخت تر کند. همان طور که قبلا هم گفته شد این مشکلات در دوران بارداری می تواند باعث مشکلات سلامتی مادر و جنین شود. گاهی اوقات علائم این اختلال با علائم یائسگی اشتباه گرفته می شود.
بیماری های مرتبط با این غده به ویژه کم کاری آن، احتمال بیشتری دارد که پس از یائسگی ایجاد شود.
علائم تیروئید عصبی
به مشکلات عصبی ناشی از پر کاری گفته می شود و همان علائم پر کاری را دارد که در بالا به آن اشاره شد.
گره (ندول) تیروئید
این گره ها توده‌های جامد و پر از مایع هستند که در این غده تشکیل می‌شوند. بیشتر این گره ها جدی نیستند و علائمی ایجاد نمی کنند، اما گاهی ممکن است با تورم در نواحی گردن مشاهده یا با فشار دادن به نای باعث تنگی نفس شود. تنها درصد کمی از آن ها سرطانی هستند. معمولا تشخیص این بیماری سخت می باشد و فقط با انجام اسکن پزشکی قابل تشخیص می باشد. در برخی موارد، این گره ها، تیروکسین اضافی تولید می کنند که باعث پر کاری می شود.
اگر گره بزرگ و سفت شده باشد باید با پزشک مشورت کنید.
سرطان تیروئید
رشد بیش از حد و غیر طبیعی سلول های تیروئید را می گویند.
علائم تیروئید خطرناک
مطمئنا نگران خطرات مرتبط با اختلالات این غده هستید و می خواهید بدانید قبل از ایجاد خطر چه کاری باید انجام داد.
خوشبختانه کم کاری و پر کاری هر دو قابل درمان است و سرطان آن باید برای رفع خطر به موقع تشخیص و درمان شود.
عوارض کم کاری تیروئید
کلینیک مایو پیامدهای زیر را برای این بیماری معرفی کرده است:
گواتر
مشکلات قلبی
نوروپاتی محیطی
نقایص مادر زادی
کمای میکس ادم
مطالب این سایت فقط در جهت افزایش معلومات شما عزیزان می باشد جهت تشخیص و درمان به متخصص داخلی یا فوق تخصص غدد و متابولیسم مراجعه فرمایید.
در پایان این متن می تواند نظرات و تجربیات خود را کامنت کنید و اگر این مطلب برایتان مفید بود می توانید آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.